Lenfoma, lenfosit adı verilen beyaz kan hücrelerinden kaynaklanan bir kanser türüdür. Lenfoma, lenf dokusunun habis tümörleri için kullanılan genel bir terimdir. Bu kanser türü, normal hücrelerin hızlı bir şekilde çoğalması veya normal lenfositlere kıyasla daha uzun süre yaşamaları sonucu oluşur.

Lenfoma tedavisi, radyoterapi veya kemoterapi yardımıyla gerçekleştirilir. Tedavi seçimi, hastalığın evresine göre yapılacağından, doğru evrelemenin yapılması oldukça önemlidir. Histopatolojik olarak teşhisi doğrulanan her hasta için uygun evreleme yapılmalıdır. Bu amaçla batın, göğüs ve pelvis bilgisayarlı tomografik incelemeleri ile kemik iliği biyopsisi gerçekleştirilir.

Çok erken evre Hodgkin lenfomada, evreleme laparatomisi adı verilen bir operasyon yapılır ve karın içinde büyümüş lenf düğümü olup olmadığı araştırılır. Erken evrede Hodgkin lenfoma tedavisi genellikle radyoterapi ile yapılır. Hastalık daha ileri bir safhada ise kombine kemoterapi (örneğin, ABVD veya MOPP gibi) uygulanır. Erken safhada uygun bir tedavi ile %80'lere ulaşan şifa ihtimali, ileri safhalarda daha düşük oranlarda devam eder.

Hodgkin lenfomada, hastanın yaşı, hastalığın histopatolojik türü, hastalığın safhası ve B semptomlarının varlığı tedavi başarısını etkileyen faktörlerdir. Hodgkin dışı lenfomada tedavi planı, lenfoma derecesi ve hastalığın yaygınlığı gibi birçok etkene göre yapılır. Agresif Hodgkin dışı lenfoma hastalarının %30-60'ı kombine kemoterapi ile şifa bulabilir. Hastalığın sessiz formlarında iyileşme elde edilememesine rağmen prognoz oldukça iyidir ve bu hastalar 20 yıl veya daha uzun süre yaşayabilir.

Lenfoma tedavisinde radyoterapi, kemoterapi veya bu tedavilerin kombinasyonu uygulanır. Hastalığın belirtisi olmayan hastalar belirli aralıklarla fizik muayene, laboratuvar testleri ve görüntüleme yöntemleri ile izlenir. Hastalıkta ilerleme görülmesi durumunda tedavi aşamasına geçilir. Agresif lenfomalarda ise kemoterapi uygulanır ve genellikle kombine kemoterapi tercih edilir.

Kemoterapi, az sayıda kanser hücresini etkisiz hale getirebilir. Ancak tüm kanserli hücreleri yok etmek için tedaviyi birkaç doz şeklinde uygulamak gerekir. Tedavi kürleri, tümörün büyümesine fırsat vermemek ve dirençli kanser hücrelerinin gelişimini önleyebilmek için gereken sıklıkta uygulanmalıdır. Her bir tedavi uygulamasını birkaç haftalık ilaçsız istirahat dönemleri takip eder. İntravenöz infüzyon tedavisi az sayıda siklus olarak yapılacaksa kalıcı veya geçici kateter takılır.

Lenfoma sessiz seyirliyse, aşama I ve II'de radyoterapi, aşama III ve IV'te bekle-gör tedavisi, kemoterapi (Klorambusil, CHOP, fludarabin) veya monoklonal antikor gibi biyolojik tedaviler uygulanabilir. İntermediate ve agresif lenfomalarda ise aşama I ve II'de tam doz kemoterapi veya kemoterapi + radyoterapi uygulanır. Standart iyileştirme genellikle CHOP'tur. III veya IV. evrede de kombine kemoterapi uygulanır.

Bazen Hodgkin dışı lenfoma hastaları için, kök hücre transplantasyonu ile yüksek doz kemoterapi gerekebilir. Kemik iliği, kök hücre, akyuvar, alyuvar ve kan pulcukları üreten gelişmemiş hücreler içerir. Bazı durumlarda, kanser hücrelerini yok etmek için yüksek doz radyoterapi veya kemoterapi gerekir. Bu tedavi ile normal kemik iliği de tahrip olur. Sağlıklı kemik iliğini yerine getirmek amacıyla bir vericinin kemik iliği veya kök hücreleri alınır. Tekrarlayan hastalarda, lenfoma türü ve tekrarlama zamanına göre yeni bir tedavi planı yapılır. Tam iyileşme sağlandıktan sonra lenfomanın yeniden ortaya çıkmasına nüks denir. Bazı durumlarda nüks eden hastalar için yoğun tedaviler uygulanır ve kemik iliği veya kök hücre nakli gerekebilir.

Radyoterapi: Radyasyon tedavisi ile alandaki kanser hücrelerini etkisiz hale getiren bir lokal lenfoma tedavisidir. Bu tedavi sınırlı bir bölgeye veya daha geniş alanlara uygulanabilir. Radyasyon sırasında ağrı olmaz. Boğazda tahriş, yorgunluk, ağız kuruluğu, iştah kaybı, öksürük, bulantı, deri döküntüleri ve saç dökülmesi radyoterapinin yan etkileridir.

Biyolojik Tedaviler: İmmünoterapi de dahil olmak üzere biyolojik tedaviler, bedenin hastalıkla savaşabilme gücünü kullanmayı amaçlayan lenfoma tedavi türleridir. Monoklonal antikorlar, belirli bir antijen için üretilmiştir. Kanser hücreleri, belirli antijenlere karşı uygulanan monoklonal antikorlar ile yok edilir. Radyoimmünoterapi ve monoklonal antikorlara radyoaktif molekül eklenerek doğrudan tümörlere karşı radyoterapi yapılabilir. İnterferon tedavisi de vücutta doğal olarak meydana gelen bir madde olan alfa interferonun doğrudan kanserli hücreleri öldürebilme etkisinden yararlanılarak uygulanır. Yan etkileri ise gribal enfeksiyon benzeri semptomlardır.