Ekt Tedavisi

Ekt Tedavisi Nedir; Elektrokonvulsif yani Ekt tedavisi belirli psikiyatrik hastalıklar için etkili ve güvenilir bir tıbbi tedavi yöntemidir. Ekt tedavisi aynı zamanda “beyne elektrik uyarımı” “elektroşok tedavisi” ya da “şok tedavisi” isimleriyle de bilinmektedir. Ekt tedavisi 1938 yılından beridir birçok psikiyatrik bozuklukların tedavisi için uygulanmaktadır. Keşfedildiği zamandan bu yana kadar ekt tedavisi, etkisini arttırmak ve yan etkilerini azaltmak için uzun süre gelişime uğramıştır. Ekt tedavisi uygulanacak olan hastaya, tedavi öncesinde gerekli birkaç kan tahlili yapılır, EKG ve beyin elektrosu ile MR'lar çekilir. Hastanın anestezi alması için ve Ekt tedavisi uygulanabilmesi için Dahiliye, Anesteziyoloji ve Nöroloji uzmanları ekip çalışması halinde çalışmalıdır.

Ekt tedavisi sırasında bir anestezi uzmanı ve bir psikiyatr hazır halde bulunur. Acil müdahale imkânlarının bulunduğu bir tedavi odasında uygulamaya geçilir. Hasta bir sedyeye yatar ve kas gevşetici ile uyku sağlayan anestezi ilaçları damardan verilir. Daha sonra hastanın alnına 2 adet elektrot yerleştirilir ve birkaç saniyeliğine elektrik akımı verilir. Bu akım sayesinde beyinde ritmik bir elektrik hareketlenmesi olur ve bazı beyin kimyasalları salgılanmaya başlar. Ekt tedavisi yaklaşık olarak 5 dakika sürer. İşlem sonrasında anestezi uzmanı ve psikiyatr yaklaşık 20 dakika boyunca hasta tamamen uyanana dek yanında beklerler.

Şu ana kadar yapılan araştırmaların hiçbirinde ekt tedavisinin beyinde bir hasar oluşturduğuna dair kanıt bulunamamıştır. Ekt tedavisinin uygulandığı kişilerde beyin hasarı oluşması durumunda kan dolaşımı sisteminde enzim ve proteinlerde yükselme görülmemiştir. Hayvanlarda yapılan ekt tedavisi deneyleri esnasında ve sonrasında herhangi bir beyne zarar verici hasar izlenmemiş, tedaviden aylar sonra dahi hasar görülememiştir. Ekt tedavisi sırasında sadece beyin ısısında birazcık artış görülmüştür ancak bu ısı artışı 1 derecenin onda biri kadardır.

Ekt tedavisi sonrasında hastalarda görülen hafıza kayıpları yaklaşık 1 yıl içerisinde tamamen ortadan kalkmaktadır. Ekt tedavisi öğrenme becerisine zarar vermez. Aksine depresyonu ortadan kaldırması nedeniyle öğrenmeyi daha da kolaylaştırır. Ancak bazı ekt tedavisi uygulanan hastalarda ise ekt öncesi kişisel anıların tekrardan hatırlanması 6 ay-12 ay arası bir süre gerektirmektedir. Ancak psikiyatrik hastalıklara sahip olan kişilerde rastlanılan unutkanlık yüksek sıklıkla yeterine iyileşmeyen bozukluk, ilaçların yan etkisi veyahut yaşlanma nedeniyle görülmektedir.

Yeni psikiyatrik ilaçların yan etkilerinin daha az olması ve daha kullanılabilir olması nedeniyle Ekt tedavisine ihtiyaç azalmıştır. Ancak hala çok sayıda hasta için Ekt tedavisi en etkili psikiyatrik tedavidir. Bazı vakalarda ilaçların yetersiz kalması, bazı vakalarda ilaçların yan etkileri veya kişinin farklı hastalığı nedeniyle ilaç yeterli dozajda kullanılamaz, bazı vakalarda ise hastanın bozukluğa karşı dirençli olması gibi durumlar Ekt tedavisinin en hızlı çözüm yolu sağlamasına neden olmaktadır.

Ekt tedavileri genellikle haftada 2-3 seans uygulanmaktadır. Genel olarak bir tedavi programında 6-12 arası seans bulunmaktadır.

ABD'de 1999 yılında yapılan bir araştırma sonucunda 50.000 Ekt tedavisinde tek bir ölümün saptandığı görülmüştür. Modern anestezi teknikleri ile ise günümüzde Ekt tedavisi çok daha güvenilir bir hale gelmiştir.

Ekt tedavisi uygulanan hastaların %90'ında belirli düzeyde bir düzelme izlenmektedir. Birçok hasta ekt tedavisi sonrasında aylar süren bir iyilik ve stabillik haline sahiptirler. Ekt sonrası hastalık için genellikle ilaç kullanımına devam edilmektedir. Ancak bazı hastalarda ise bütün kuvvetli tedavilere rağmen hastada düzelme sağlanamaz. Bu durumda amaç ruh sağlığının en iyi biçimde korunmasını sağlamaktır.

Genellikle filmlerde veya dizilerde görülen ekt tedavileri oldukça acı vericidir. Ancak gerçek hayat ile bunların hiçbir alakası yoktur. Ekt tedavisi sırasında hasta hiçbir acı hissetmemektedir.