Bademcikler, lenfatik sistemin önemli parçaları olup, boğazın her iki yanında yer alan dokulardır. Bademciklerin iltihaplanması, tıbbi literatürde "tonsilit" olarak adlandırılır ve halk arasında bademcik iltihaplanması olarak bilinir. Bu iltihaplanma durumu, gecikmeden tedavi edilmelidir. İhmal edilen bademcik iltihaplanması, ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.

Bademcikler, boyutları 2-3 cm ile 1-1,5 cm arasında değişen, boğazın her iki yanında bulunan lenfatik dokulardır. Vücut direncinin düşmesi, uzun süre soğuğa maruz kalma gibi durumlarda bakteri veya virüslerin etkisiyle iltihaplanabilirler. Bademcik iltihabı, uzman bir hekim tarafından görsel olarak kolayca teşhis edilebilir. İltihaplanma sırasında bademciklerde kızarıklık ve büyüme görülür. Büyüyen bademcikler ses tellerine baskı yaparak ses değişikliklerine, yutkunmada zorluğa ve acıya, kulak ağrısına neden olabilir. Ayrıca vücutta genel kırgınlık, yüksek ateş, kas ve eklem ağrıları gibi şikayetler de ortaya çıkabilir.

Bademcik iltihabı, kana ve lenfatik sisteme iltihap yayılmasına neden olabileceğinden mutlaka tedavi edilmelidir. Tedavi edilmeyen ve ağır seyreden bademcik iltihabı, özellikle kalp kaslarının ve böbreklerin iltihaplanmasına yol açabilir. Uzman bir kulak burun boğaz hekimi tarafından konulacak olan bademcik iltihabı tanısıyla birlikte kan değerlerine bakılmalı ve hastalığın sebebinin virüsler mi yoksa bakteriler mi olduğu tespit edildikten sonra uygun tedaviye hemen başlanmalıdır.

İster bakteriyel ister viral nedenlerle meydana gelmiş olsun, bademcik tedavisi sırasında antibiyotik kullanılması hekim tarafından önerilir. Çünkü kana yayılan iltihabın diğer organları etkileme ihtimali her zaman vardır. Bunun yanında ateş düşürücü ilaçlar, boğazdaki iltihaba yönelik sprey veya gargara şeklinde antiseptikler reçete edilebilir.

Tedavi sürecinde dikkat edilmesi gereken diğer hususlar şunlardır:

Ateş yükselmesine karşı ılık duş alınabilir, boğaz ağrısına karşı tuzlu su veya ılık adaçayı ile gargara yapılabilir. Beslenme sırasında aşırı sıcak veya soğuk yiyecekler tüketmekten kaçınılmalıdır. Ilık bitki çayları ve ılık çorbalar gibi besinler bademciklerin rahatlamasına yardımcı olabilir.

Bademcikler, vücudun savunma sistemi için önemli dokulardır. Ancak bazı durumlarda, özellikle küçük yaştaki çocuklarda, bademcik iltihabı sıkça tekrarlar ve vücuda verdiği zarar faydasından fazla hale gelir. Bu durumda hekim tarafından bir değerlendirme yapılarak bademciklerin alınması kararı verilebilir. Bademcik ameliyatı, yaklaşık 1,5 saat süren basit bir operasyondur ve riski oldukça düşüktür. Operasyon sonrası hasta aynı gün taburcu edilebilir.

Bademcik iltihabından korunmanın en önemli yolu vücut direncini artırmaktır. Özellikle kış aylarında C vitamini yönünden zengin beslenmek, soğuktan korunmak, hasta insanlarla yakın temastan kaçınmak korunma için etkili yöntemlerdir. Bademcik iltihabına neden olan çok sayıda bakteri ve virüs bulunduğundan belirli bir aşı tedavisi yoktur.