Makatta çatlak, kabızlık ve aşırı ıkınmaya bağlı olarak anüs etrafında görülen ve ağrı, kaşıntı ve bazen kanama gibi şikâyetlere neden olan yırtılmalardır. Anüs etrafında oluşan çatlak, ağrılı bir makat hastalığıdır. Toplumda bu rahatsızlık erkeklere oranla kadınlarda daha sık görülür. Bunun sebebi, kadınların gebelik ve doğum esnasında yaşadıkları dışkılama hareketleridir.

Makatta çatlağın asıl sebeplerinden biri kabızlıktır. Lifli gıdalarla, sebze ve meyvelerle beslenmemek kabızlığı tetikler ve kabızlık da anüs etrafında oluşan çatlağa sebep olur. Diğer nedenler arasında ishal, aşırı derecede acı tüketme, fazla ıkınma da yer alır. Ayrıca anüs kanseri ve bazı enfeksiyonlar da makatta çatlak oluşumuna neden olabilir. Makatta oluşan yırtık bazen kanamayla, bazen de acı ve ağrı şikâyetiyle kendini belli eder.

Makatta çatlak belirtileri şunlardır:

Bunun yanı sıra hasta dışkısını yaparken makatta ciddi ağrı görülür. Hastalığın diğer belirtilerinden biri ise makatta görülen kanamadır. Bu kanama pembe renklidir, dışkı yaparken görülür ve sürekli değildir.

Genellikle makatta çatlak tedavisi cerrahi bir uygulamaya gerek kalmaksızın tedavi edilebilir. Makattaki çatlak tedavi edilirken ilk olarak kişinin kabızlığını önleyici tedaviye başlanmalıdır. Bunun için kişiye gerekli dışkı yumuşatıcı ilaçlar verilmeli ve beslenme şeklini dışkıyı yumuşatıcı besinlerle değiştirmelidir. Bunun yanında kişi, makatta çatlağın büyük ölçüde iyileşmesini sağlayacak olan günde birkaç defa on ya da yirmi dakikalık oturma banyoları yapmalıdır. Steroid içeren kremler gibi ilaçlar da tedavi süresince kullanılır.

Tüm bu tedavilere rağmen iyileşmeyen makatta çatlak problemi, cerrahi bir müdahale gerektirir. Cerrahi müdahale, anal fissürün neden olduğu kas spazmlarını azaltarak iyileşmeyi hızlandırır. Bu cerrahi prosedür genellikle lateral internal sfinkterotomi olarak adlandırılır ve oldukça etkilidir. Cerrahi müdahale sonrası iyileşme süreci genellikle kısa ve komplikasyonsuzdur.

Makatta çatlak oluşumunu önlemek için şu yöntemleri uygulayabilirsiniz:

Bu yöntemler, hem kabızlığı önler hem de makatta çatlak oluşumunu minimize eder.

Makatta çatlak, yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyen bir durumdur. Erken teşhis ve uygun tedavi yöntemleri ile bu rahatsızlıktan kurtulmak mümkündür. Sağlıklı beslenme ve yaşam tarzı değişiklikleri, bu tür problemleri önlemede büyük rol oynar. Eğer belirtiler devam ederse, bir sağlık profesyoneline danışmak önemlidir.