Rukye, halk arasında dua ile tedavi olma yöntemi olarak bilinir ve bir işin hallolması için olağanüstü güce başvurmak anlamına gelir. Gerçekten de birden fazla psikolojik rahatsızlıkta etkili olduğu bilinmektedir. Abartıya kaçmamak kaydıyla sara, cinnet, ağrı ve acılar gibi fiziksel hastalıklarda da etkili olduğu gözlemlenmiştir. Şeytan ve cinin sebep olduğu rahatsızlıkların tedavisi de rukye yoluyla yapılabilmektedir. Osmanlıca’da rukye, "Afsun" ve "Efsun" şeklinde ifade edilmiştir. Afsun, büyü ve sihir anlamında kullanılırken, efsun rukye anlamında kullanılmıştır.

Hz. Muhammed'in (s.a.v.) birçok hadisinde rukye ile ilgili ifadeler bulunmaktadır. Bazı kişilere rukye yasaklanırken, bazılarına izin verilmiş ve hatta yapılması ısrarla tavsiye edilmiştir. Temelde şirk ve küfre giren kişilere yasaklanıp, diğer kişilere serbest bırakılmıştır. Hz. Muhammed (s.a.v.), yılan, akrep, zehirli hayvan ısırmalarına, meyve kurdu, nazar, cin ve ateşli hastalıklara rukye tedavisinin yapılmasına izin vermiştir. Aynı zamanda büyü vasıtasıyla idrar yolunun bağlanması gibi durumlarda da rukye tedavisi uygulanmasına izin verilmiştir.

Rukye tedavisi doğrudan okunarak yapılabileceği gibi, ağrı olan kısma sağ el konularak da yapılabilir. En doğru olanı, kişinin kendi elini ağrıyan kısma koyarak dua okumasıdır. Hz. Muhammed (s.a.v.), bedeninde ağrı olan bir kişiye; 'Elini ağrıyan kısma koyarak 3 defa "Bismillah" demesinin hemen ardından 7 defa "Euzu biizzetillahi ve kudretihi min şerri ma ecidu ve uhaziru" yani "Vücudumda beni rahatsız eden şu hastalığın şerrinden Yüce Allah'a sığınırım" demeyi tavsiye etmiştir ve hastalar şifa bulmuştur.

Rukye tedavisi için edilen dualarda ve zikirlerde belirli rakamları ve isimleri tekrarlamak gerekmektedir. Bu son derece önemli olup bir mantığı vardır. Her ayetin ve duanın belirli sayılarda okunması hastayı iyi etmektedir. Hz. Muhammed (s.a.v.), Hz. Aişe validemize yatağa girdiği vakitte 1 Fatiha, 3 Felak, 3 Nas, 3 İhlas okumasını ve avucuna üfleyerek tüm bedenine sürüp uyumasını söylemiştir. Böylece uyuduğu gece şeytan ve cinin şerrinden korunacağını belirtmiştir. Bazı kişilere göre bu sayılar bir anlam ifade etmese de, hepsi manevi bir terkibin gereği olup bilinçli bir şekilde tespit edilmiştir. Sonuçta belirli sayılarda tespitte bulunulan sayıların yalnızca Hâvass İlmi'nde değil, yaşadığımız hayatın her tarafında bulunduğu söylenebilir.

Rukye tedavisinin etkili olduğu alanlar şu şekilde sıralanabilir:

Rukye tedavisi, hem fiziksel hem de manevi rahatsızlıkların tedavisinde önemli bir yere sahiptir. Bilinçli ve doğru bir şekilde uygulandığında, kişilere şifa verebilecek güçlü bir yöntemdir.