Yanık, özellikle her yaştan herkesin sıklıkla başına gelen ve derecesine göre kişide şiddetli ağrılara sebep olabilen çok ciddi yaralanmalardan biridir. Meydana gelen küçük yanıklar yapılan küçük müdahaleler ile kolaylıkla iyileşme gösterirken, çok şiddetli olan yanık vakalarında ise hem enfeksiyon hem de skar şiddetlerinin azalması için mutlaka tıbbi müdahale yapılması gerekmektedir. Bütün yanık kazalarında uygun tedaviye karar verilmesi için öncelikle yanığın derecesine bakılmalıdır. Yanıklar üç çeşit olarak meydana gelmektedir. Birinci derece yanıklar, cildin yalnızca üst katmanının zarar görmesi şeklinde olan yanıklardır. İkinci derece yanıklar, cilt üzerinde kabarcıkların meydana gelmesi ve lekeli görüntü ile ağrının hissedilmesidir. Üçüncü derece yanıklarda ise cildin tam olarak üç tabakasının yanması sonucunda yağ dokusunun, kasların ve kemiklerin dahi yandığı durumlardır.
Yanık Tedavisi Nasıl Yapılmalıdır?
- Suyun Altına Tutmak: Hafif dereceli olan yanık vakalarında hızlı bir şekilde hemen soğuk suyun altına yanan yer tutulmalıdır. Soğuk su, cildin daha çok zarar görmesini büyük ölçüde engeller. Özellikle yanan bölge soğuk suyun altında yaklaşık olarak 15-20 dakika kadar tutulmalıdır. Bu arada yanan bölge çok soğuk suya tutulmamalıdır, aksi halde yanan bölgenin etrafında cilt büyük zararlar görebilir.
- Soğuk Kompres Uygulamak: Buz kesinlikle yanan bölgenin üzerine direkt olarak temas ettirilmemelidir. Çünkü yanık yerin daha fazla zarar görmesine neden olmaktadır. Temiz bir bezin arasına buzu koyarak yanan bölgeye soğuk kompres uygulanabilir. Soğuk kompres yanan bölgenin üzerinde en fazla 10-15 dakika tutulmalıdır. Yarım saat ara verildikten sonra yine aynı şekilde 10-15 dakika daha soğuk kompres uygulayabilirsiniz.
- Yanan Bölgenin Temizlenmesi: Elinizi yıkadıktan sonra hemen su ve sabun ile mutlaka yanan bölge temizlenmelidir. Bu temizleme enfeksiyon oluşumunun engellenmesinde oldukça etkilidir. Yanan bölgenin temizliği yapıldıktan sonra üzerine antibiyotik özelliği olan krem sürülmelidir. Ayrıca aloe vera yanan yerin yatışmasında yardımcı olur. Aloe vera ve antibiyotikli kremler yanan bölge bandaj ile sarıldığında yapışmasını engeller.
- Yanan Bölgede Oluşabilecek Enfeksiyonun Gözlenmesi: Çoğunlukla yanan bölgenin üzerinde kırmızı, kahverengi ya da siyah renkli olmasına karşı kişi çok dikkat etmelidir. Hatta yanan yerin alt kısmında özellikle yağ tabakasında meydana gelebilecek olan yeşil renge karşı da çok dikkatli olunmalıdır. Yanan bölge eğer birkaç hafta içerisinde iyileşme göstermemişse, mutlaka enfeksiyon ya da başka bir komplikasyon durumu söz konusu olabilir. Bu durum gözlendiğinde hemen doktora başvurulmalıdır.
Büyük Yanık Tedavisi Nasıl Yapılmalıdır?
- Ciddi Yanıklarda Acil Hizmet: Büyük yanık vakalarında kişi kesinlikle evde müdahale etmeye çalışmamalıdır. Çünkü ciddi yanıklar profesyonel olan uzmanlar tarafından tıbbi tedavinin uygulanması gereken durumlardır. Bunun için ciddi dereceli yanığı olan kişilerin hiç zaman kaybetmeden hemen ambulans çağırması ya da en kısa sürede sağlık kurumuna ulaşması büyük önem taşımaktadır.
- Ciddi Yanığın Üzerinin Örtülmesi: Çok ciddi yanık durumlarında yardım gelinceye kadar yanan bölgenin üzerine nemli ve serin bir örtü ile kapatılmalıdır. Yanığın üstüne kapatılacak havlu kesinlikle soğuk suyla ıslatılmamalı ya da arasına buz konmamalıdır. Yalnızca normal çeşme suyu ile ıslatılması yeterli olacaktır. Eğer soğuk bez yanan bölge ile temas ederse, hassas olan bölge hipotermi ya da büyük hasarlara sebep olabilir.
- Ciddi Yanıklara Hastane Tedavisi: Öncelikle yanan bölgedeki kıyafetler hemen çıkarılır, çünkü kıyafetler yanık yer üzerinde şişmeler sebep olur ve bu sıkışma durumu ise yanık yerde daha tehlikeli olabilecek boyutlara yol açabilmektedir. Ciddi yanık durumunda hemen kişiye entübasyon tekniği kullanılarak nefes borusundan tüp takılarak vücuda %100 oksijen takviyesi yapılır. Kişinin hayati fonksiyonları gözaltında tutulur. Eğer yanık sebebi ile vücutta sıvı kaybı oluşmuşsa hemen sıvı takviyesi yapılmalıdır. Yanığın derecesine göre serumun içeriği ile miktarında değişimler gösterebilir. Özellikle çok ciddi dereceli yanık vakalarında hastanın ağrısının azaltılması için ağrı kesici ve analjezik ilaçlar verilebilir. Antibiyotikler gerekli görülen durumlarda verilmektedir.
|
Fadile
12 Temmuz 2024 CumaYanık tedavisinde suyun altına tutmak gerektiğini belirtiyorsunuz. Peki, bu uygulamadan sonra yanan bölgeyi nasıl temizlemeliyim ve hangi kremleri kullanmalıyım?
Cevap yazAdmin
12 Temmuz 2024 CumaMerhaba Fadile,
Yanık tedavisinde ilk olarak yanan bölgeyi serin suyun altında tutmak, yanığın etkisini hafifletmek için önemlidir. Bu işlemi 10-15 dakika boyunca yapabilirsiniz. Sonrasında, yanan bölgeyi nazikçe temiz bir havlu ya da gazlı bezle kurulayın.
Temizlik işlemi için, hafif sabunlu su kullanabilirsiniz ancak sabunun iyice durulandığından emin olun. Yanan bölgeyi temizledikten sonra, doktorunuzun önerdiği bir yanık kremi veya antibiyotikli bir merhem kullanabilirsiniz. Piyasadaki yaygın yanık kremlerinden bazıları Silverdin ve Bepanthen'dir. Ancak, her zaman doktorunuza danışarak krem kullanmanız daha sağlıklı olacaktır.
Geçmiş olsun!