Renk körlüğü, gözün belli renkleri algılayamaması sonucu ortaya çıkan bir rahatsızlık olup erkeklerde kadınlara oranla daha sık rastlanmaktadır. Renk körlüğü insanlarda tam renk körlüğü ve kısmi renk körlüğü olmak üzere iki şekilde ortaya çıkar. Birçok hayvan ise (Örneğin köpekler) tam renk körüdürler ve her şeyi gri tonlarında görürler.
Renk körlüğü neden olur?
Renk körlüğü göz içerisinde ışığı algılamakla sorumlu olan üç koniden bir veya birkaçının hasarlı olması nedeniyle ortaya çıkar. Normal bir insan gözünde kırmızı, mavi ve yeşil renkleri algılayan ve elektriksel sinyale dönüştüren üç adet koni vardır. Renk körü olan insanlarda bu konilerden bazıları doğuştan mevcut değildir veya sonradan hasar görmüştür. Renk körlüğü x kromozomuyla taşınan kalıtsal bir hastalık olduğundan erkeklerde görülme sıklığı daha fazladır ancak kadınlar taşıyıcı olmaktadırlar. Erkeklerde %10 civarında renk körlüğü görülürken kadınlarda bu oran %1 civarındadır.
Radyoaktivite, UV ışınları, şeker gibi bazı hastalıklar, yaşlılığa bağlı olarak göz merceğinin kalınlaşması sonradan edinilen renk körlüğü hastalığının nedenleri arasındadır.
Renk körlüğünün nasıl teşhis edilir?
Renk körlüğü teşhisi için kullanılan yöntemlerin sayısı çok olmasına karşın tam renk körlüğü ile kısmi renk körlüğü (Disktromotopsi) ayırımını yapabilen yüzde yüz güvenilir bir test bulunmamaktadır. Ülkemizde en çok kullanılan test olan Ishirara testi basitçe kişiye renkli noktalardan oluşan şekillerin ve sayıların gösterilmesi şeklindedir.
Ancak sağlam gözlü bireyler bile bu testte bir veya iki hatalı yanıt verebilmektedirler. Richmond HRR 2002 testi ise Ishirara testi ile tespit edilen renk körlüğünün derecesini saptama açısından önemlidir.
Renk körlüğü etkileri nelerdir?
Renk körlüğünün günlük yaşam üzerine etkileri yok denecek kadar azdır. Renk körü olan insanların çoğu renk körü olduğunun farkında değildir. Özellikle doğuştan renk körü olan insanlar günlük hayatlarında herhangi bir sıkıntı çekmeyecek şekilde adapte olmuşlardır. Yine de renk dikkatinin önem arz ettiği radar operatörlüğü ve pilotluk gibi işleri yapacak kişilerin renk körü olmaması gerekmektedir. Renk körleri sıkıntısız bir şekilde araç kullanabilmekte ve ehliyet alabilmektedirler.
Renk körlüğü tedavisi nasıl yapılır?
Doğuştan gelen renk körlüğü tedavisi bulunmamaktayken sonradan edinilen renk körlüğü için edinilme sebebine bağlı olarak renk körlüğünün ilerlemesi engellenebilmektedir. Katarakt operasyonu, lens kullanımı, görme sinirlerinin hasar görmesini engelleyecek vitamin kullanımı bu yöntemlerden birkaçıdır. Doğuştan gelen kısmi renk körlüğü (Diskromotopsi) için lens kullanımı söz konusu olsa bile kesin başarısını ispatlamış bir yöntem değildir.
