Hiperbarik Oksijen Tedavisi
Hiperbarik oksijen tedavisi, kandaki hemoglobinin dokulara yaşamı devam ettirmek için gereken oksijen moleküllerini daha fazla oranda götürmesi için kapalı ortamda 2,5 ATA basınçla uygulanan oksijen tedavisidir. Bu kişiye %100 oksijen verildiği tıbbi bir uygulamadır. Deniz seviyesinde atmosfer basıncının 2,5 katı kadar oksijenle yapılır. Hiperbarik oksijen tedavisi tıpta bir uzmanlık dalıdır.
Önceden dalgıçların vurgun yemesinde tedavi olarak uygulanırken, günümüzde çeşitli hastalıkların tedavisi içinde kullanılmaktadır.
Hiperbarik oksijen tedavisi uygulaması nasıl olur?
Önce hastalar yatarak ya da oturur durumda basınç odasına alınır. Daha sonra yavaş şekilde odadaki basınç, hava verilerek yükseltilir. Önceden planlanan basınç oranına ulaşıldığında, hastanın özel maske takarak %100 oksijen soluması sağlanır. Hasta görevlilerin talimatıyla tedaviyi sürdürür. Ardından basınç azaltılarak tedavi bitirilir. Tedavinin süresi ve uygulanan basınç oranı her hastalıkta farklı olduğu gibi, hastalıkların karakterine göre de değişir.
Hiperbarik oksijen tedavisinde hastaların uyması gereken kurallar
Hastalar sigara içiyorsa, sigarayı bırakmalıdır. Tedavi sırasında hastaların %100 pamuk kumaştan giysi giymesi gerekir. Bunun için tedavinin uygulandığı yerlerde özel giysiler vardır. Odadaki basıncın arttırılması ve azaltılması durumunda ortaya çıkan basınç farklılıkları nedeniyle, hastanın vücudunda olan kapalı hava boşluklarında volüm azalması, artması olabilir.
Bu hastaların kulaklarında tıkanıklığa neden olur. Eğer bu esnada hava yutulursa, odadan çıktığında hasta şişkinlik hissi duyar. Hasta basınç odasında olduğu sürece kameradan izlenebilir, diafon sisteminden konuşma sağlanabilir. Eğer tedavi sırasında hasta dışarıya çıkmak isterse, önce ara kabine alınabilir. Bu esnada basınç düşürülerek 3-4 dakikada tedavi bitirilir. Hastaya gerekli olan bir şey olduğunda, odaya medikal bölmeden hızlı bir basınç eşitlemesiyle malzeme verilebilir.
Hiperbarik oksijen tedavisi hastalıkları nasıl iyileştirir?
Bu tedavide solunan %100 oksijen hastaların dokularına giden temiz kandaki oksijen oranını 20 kata kadar arttırır. Bu araştırmalar neticesinde belirlenmiştir. Dokulardaki oksijen arttığında; - Görevini oksijensizlik yüzünden yapamayan hücreler desteklenir
- Oksijensiz ortamda bakterilerin üremesine engel olunur, bakterilerin ortama saldığı toksinlerin etkinliği azalır
- Vücutta yeni damar gelişmesi, yara iyileşmesini sağlayan maddelerin üretilmesi arttırılır
- Vücut savunmasında görevli olan hücreler desteklenir
- Antiödem etkisi ortaya çıkar
- Karbondioksit zehirlenmesi olduğunda, hücre bazındaki zehirlenme azalır
Hiperbarik oksijen tedavisi ne kadar sürede biter?
Tedavinin süresi hastanın hastalığına, hastalığının karakterine bağlı olarak hiperbarik tıp uzmanınca planlanır. Tedavi seanslar halinde uygulanır. Her seans 60-140 dakika arasında planlanır. Seanslar günde 1 defa yapılır. Sadece acil hastalıkların tedavisinde 6 saat arayla gün içinde 2 defa yapılabilir. Seansların sayısı her hastada farklıdır. Bazı hastalarda 20 seansta iyileşme olurken, bazılarında 50-60 seansta iyileşme olur. Hiperbarik oksijen tedavisinin süresi hastalıkları aynı bile olsa, her hastada farklı olur. Bu yüzden hastaların günlük ve toplamda gireceği seanslar hasta bazında belirlenir.
Hiperbarik oksijen tedavisi hastalara zarar verebilir mi?
Tedaviden önce hastalara muayene yapılır. Gerekirse bazı tetkiklerde yapılır. Bu tedavinin ciddi komplikasyonları daha önceden olmamıştır. Ancak ciddi derecede akciğer hastalıkları olan hastalara bu tedavi uygulanmaz. Hastalarda en çok görülen yan etkisi orta kulak barotravması olur. Bu da hastaların öğretildiği şekilde odada basınç arttığında, kulak eşitleme manevrasını hatalı yapmasından kaynaklanır. Bazen kulağın havalanmasına engel anatomik bir sorunda buna yol açabilir. Ancak tedavinin 3-4 gün yapılmaması kulakları normale döndürülür.
Hiperbarik oksijen tedavisi hangi hastalıklarda uygulanır?- Şofben ve soba zehirlenmeleri
- Siyanid, karbonmonoksit zehirlenmesi
- Diyabet hastalarındaki yara iyileşmesinin gecikmesinde
- Ani görme ve işitme kayıplarında
- Hava, gaz embolisi
- Dekompresyon hastalığı, crush yaralanmaları, kut iskemiler
- Radyasyon nekrozları
- Gazlı gangren
- Aşırı kan kayıpları
- Beyin apsesi
- Termal yanıklar, yumuşak doku enfeksiyonları gibi hastalıkların tedavisinde hiperbarik oksijen tedavisi uygulanabilir.
19.01.2024 21:20:31
Hiperbarik Oksijen Tedavisi ile ilgili bu madde bir taslaktır. Madde içeriğini geliştirerek Herkese açık dizin kaynağımıza katkıda bulunabilirsiniz. Sayfayı Düzenle
|