Guatr atom tedavisi, boynun ön orta kısmında yer alan kelebek şeklindeki tiroit bezinin büyümesiyle ya da nodül ile oluşabilir. Guatr hastalığının en önemli nedenleri hipertirodi, hipotiroidi, nodül, iyot eksikliği, tiroit kanseri ve tiroit bezi iltihaplanmasıdır.
Guatr atom tedavisine, tiroit kanserinde yapılan cerrahi müdahale sonrasında tiroit yuvasından çıkartılamayan küçük nodüllerin yok edilmesinde ya da tiroit bezinin fazla hormon salgılaması nedeniyle oluşan ve ilaca yanıt vermeyen guatr hastalığında başvurulur.
Halk dilinde radyoaktif iyot tedavisi olarak da bilinir. Bu tedavi yöntemi dünyada ilk defa 1942 yılında Amerika Birleşik Devletlerinde uygulandı. Ülkemizde ise yaklaşık 50 yıldır başarılı bir şekilde uygulanmaktadır.
Guatr atom tedavisi nasıl uygulanır?
Kullanılacak iyot miktarı tiroit hastalığının özelliğine göre değişir. Kanserli hastaya uygulanacak miktar ile normal bir guatr hastasına uygulanacak iyot miktarı farklıdır. İyot tedavisi duruma göre birden fazla kere de tekrarlanabilir. Hastanın çevresine radyasyon yaymasını engellemek için hastanede radyoaktif iyot tedavisi için hazırlanmış özel bir odada yatırılması gerekir. Koşulların sağlanabilmesi için hasta daha önceden yeterince bilgilendirilerek hazırlıklı gelmesi sağlanır. Öncelikle hasta için gerekli kan tahlilleri yapılır. Hastanın yaklaşık 6-7 saat boyunca bir şey yiyip içmemesi gerekir. Özel odaya alınan hastaya iyot yüklemesini Nükleer Tıp Uzmanı yapar.
Verilecek İyot, kapsül ya da su içerisinde sıvı olarak verilir. İlaç tatsız ve kokusuzdur. Hastanın verilen iyot miktarına göre bazen birkaç gün tedavi odasında tutulması gerekebilir.
Guatr atom tedavisi uygulanan hastaların dikkat etmesi gereken hususlar ve yan etkileri nelerdir?
Alınan iyodun büyük bir kısmı tiroit bezinde tutulur ve vücut dokularına bir zararı yoktur. İyot vücuttan idrar, tükürük, ter ve dışkı ile atılır. Bu nedenle bazı hususlara dikkat edilmesi gerekir.
- Bol miktarda sıvı alınması gerekmektedir.
- Tükürük salgısını arttıran sakız, şeker gibi şeylerin tüketimi arttırılmalıdır.
- Bol bol duş alınmalı, tuvaletten sonra bol su dökülmeli, hamile, bebek ve çocuklarla temasta bulunulmamalı, yetişkinlerle de uzun zaman vakit geçirilmemelidir.
- Tedaviden bir hafta önce iyotlu tuz, kaya tuzu, deniz ürünleri, hazır gıda, kafein, süt ve süt ürünleri tüketilmemelidir.
Atom tedavisi çok fazla yan etkisi olmayan bazı hastalarda cerrahi müdahaleye alternatif bir tedavi yöntemidir. Nadiren tükürük salgısında azalma yaşanabilir. Tiroit hormonunun miktarı azalırsa hormon ilacı kullanılmalıdır. Ayrıca bazı hastalarda gözlerin dışarı fırlaması söz konusu olabilir. Guatr atom tedavisi radyasyon nedeniyle hamile ve emziren annelere uygulanmaz.
